Ventileren in openbare ruimtes

Extra informatie

Soms tocht het in de ruimte, bijvoorbeeld bij lage buitentemperaturen of harde wind. De verleiding is dan groot om roosters en klepramen te sluiten. Doe dit zo min mogelijk. Ze zijn erg belangrijk voor de luchtkwaliteit. Probeer eerst of het helpt om op een andere plaats te gaan staan of zitten. Zijn er meerdere roosters in de ruimte? Dan kan het helpen om alleen het rooster waardoor de tocht binnen komt te sluiten en de andere roosters volledig open te laten. Eventueel kunt u proberen of het helpt het rooster of het klepraam iets verder dicht te zetten, maar wees hier voorzichtig mee. Hoe verder ze open blijven staan, hoe beter het is.

Extra informatie

Ramen op een kierstand zijn goed voor de toevoer van frisse lucht, maar ook een inbraakrisico. Tref maatregelen om inbraak te voorkomen. Breng deugdelijk hang- en sluitwerk aan waarmee u de ramen op een kierstand kunt fixeren. Let op dat soms in de buurt van bijvoorbeeld een drukke weg de buitensituatie niet optimaal is om een raam op een kier te zetten. Dit kan komen door geluid of luchtkwaliteit. In deze situatie is het beter om ramen aan de andere kant van de ruimte op een kier te zetten als dat kan. 

Extra informatie

Mechanische ventilatiesystemen werken met een ventilator. Die zorgt voor de afvoer van lucht en vaak ook voor de toevoer. De meeste ventilatiesystemen hebben een schakelaar waarmee je ze in verschillende standen kunt zetten. De laagste stand heet meestal “stand 1”. Die wordt gebruikt als er lange tijd geen mensen in de ruimte aanwezig zijn. Stand 1 bespaart energie en maakt meestal minder geluid. Stand 1 is niet geschikt als de ruimte wordt gebruikt. Dan moet een hogere stand ingesteld worden. 

Zorg dat het systeem goed wordt onderhouden. Onderhoud is minstens eenmaal per jaar nodig. De uit te voeren onderhoudswerkzaamheden zijn afhankelijk van het type systeem. Als er luchtfilters in het systeem zitten moeten deze worden vervangen. Gevelroosters moeten worden gereinigd.    

Een ventilatiesysteem moet worden afgesteld om goed te werken. Met een technisch woord heet dat “inregelen”. Inregelen van het systeem moet in de volgende situaties gebeuren: 

• bij ingebruikname van het gebouw of de installatie;
• bij verandering van het gebruik van de ruimte, bijvoorbeeld bij een (interne) verbouwing;
• als er twijfels zijn over de hoeveelheid frisse lucht die wordt toegevoerd of afgevoerd. 

Toevoer ventielen/roosters worden soms afgeplakt of versteld vanwege tocht. Doe dit niet, zeker niet op eigen houtje. Het kan het systeem ontregelen, waardoor de luchtkwaliteit niet langer is gegarandeerd. Schakel een deskundig installateur of een gespecialiseerd bedrijf in om het systeem in te regelen. Een deskundig installateur of gespecialiseerd bedrijf kan via een brancheorganisatie zoals Techniek NL, Binnenklimaat Nederland of TVVL worden benaderd. 

Bedient een ventilatiesysteem meerdere ruimten? Dan moet het worden ingeregeld zodat alle aangesloten ruimten voldoende worden geventileerd als deze tegelijk worden gebruikt.

Extra informatie

Voor nieuwe gebouwen is de minimumhoeveelheid frisse lucht in de Nederlandse wet geregeld. Het minimum hangt af van de functie van het gebouw. Voor winkels geldt een minimum van 4 liter frisse lucht per seconde per persoon. Dat minimum geldt ook voor wat in de wet een “bijeenkomstfunctie” heet. Dat zijn bijvoorbeeld gebouwen waar mensen samenkomen voor bijvoorbeeld kunst, cultuur, godsdienst, horeca of het kijken naar sport. Voor kinderopvang, kantoren en sport gebouwen geldt een hogere minimumeis van 6,5 liter per seconde per persoon. Deze eisen gelden sinds 2012. Voor oudere gebouwen kunnen andere minimumeisen gelden.

De Nederlandse wet geeft minimumeisen. Maar meer ventileren dan het minimum leidt tot betere kwaliteit van de lucht. Het programma van eisen voor Gezonde kantoren 2021 adviseert voor een “goed” binnenmilieu minimaal 11 liter per seconde per persoon en voor een “zeer goed” binnenmilieu 17 liter per seconde per persoon. 

Weet u welke eis u moet of wilt gebruiken? En weet u wat de capaciteit is van uw ventilatiesysteem op basis van het inregelrapport? Dan is het uitrekenen van de maximale hoeveelheid personen simpel. Deel de hoeveelheid lucht die uw systeem per seconde inblaast door de ventilatie-eis per persoon. Het getal dat hier uitkomt geeft aan hoeveel mensen er tegelijk in een ruimte aanwezig zouden kunnen zijn.

Extra informatie

CO_2-concentratie meten we in deeltjes per miljoen (parts per million, afgekort als ppm). Dat betekent dat op elke miljoen luchtdeeltjes er zoveel CO₂-deeltjes aanwezig zijn. Deze ppm-waarde geeft een indicatie van de hoeveelheid frisse buitenlucht die binnen komt voldoende is voor het aantal aanwezige personen. In de buitenlucht ligt het CO₂-niveau meestal tussen de 400 en 450 ppm. In een ruimte kan dit tot boven de 2.000 ppm oplopen. 

Het streven is om het CO₂-niveau in een ruimte onder de 1.200 ppm te houden. Er kunnen situaties zijn waarvoor een ander streefniveau geldt bijvoorbeeld bij kortdurend verblijf. Als het CO₂-niveau hoger ligt dan het streefniveau is er niet meteen iets aan de hand. Het wordt wel zorgelijk als de waarde langere tijd en fors boven de 1.200 ppm ligt. Het gaat  dan over een CO₂-niveau die meerdere uren hoger is dan 1.200 ppm. Door te luchten kan het CO₂-niveau snel tijdelijk worden verlaagd. Maar dat lost waarschijnlijk het achterliggende probleem niet op. Er wordt te weinig frisse lucht toegevoerd. De ventilatie moet worden opgevoerd of er moeten minder mensen in de ruimte worden toegelaten.

Advies

De CO₂-meter wordt bij voorkeur in de verblijfs- of leefzone geplaatst. Bij wandmontage wordt de sensor bij voorkeur op ongeveer 1,6 meter (1,2 – 1,8 meter) hoogte geplaatst. Als het ventilatiesysteem een mechanische afvoer heeft, kan de CO₂-meter bij een afvoerrooster/-ventiel worden geplaatst. Plaats de CO₂-meter niet in de buurt van een toevoervoorziening zoals gevelroosters, klepramen, te openen ramen of toevoer ventielen/roosters. Plaats de CO₂-meter ook niet in de ademzone (gebied tot ca. 70 cm rondom het hoofd van personen) of in de buurt van een gasfornuis.